delgerekh school video

Huuhduudiin buteesen vidionuud

Delgerekh surguuliin zurguudaas

93-r surguuliin TPS-n zurguudaas

TPS-n hureend bichegdsen zarem suragchidiin Essay-g toliluulj baina.

93-р сургуулийн 10а ангийн
сурагч Ц.Сарангоо

Ус
Хүн эрүүл байх нь юу юунаас илүү чухал. Эрүүл хүн юуг ч хийж чадна. Эрүүл байхын тулд бид эрүүл хүнс хэрэглэж, урүүл орчинд амьдрах хэрэгтэй. Гэвч бид усыг бохирдуулснаас эрүүл орчинд амьдарч, эрүүл хүнс хэрэглэж чадахгүй байна.
Ус нь ихэвчлэн хүмүүс бидний буруутай үйл ажиллагаанаас болж бохирддог нь харамсалтай. Энэ ертөнцийн амьдрал уснаас үүссэн. Өөрөөр хэлбэл ус байгаагүй байсан бол дэлхий дээр амьд амьтан гэж байхгүй байх байсан. Ийм учраас усаа хайрлан хамгаалах байтал өнөөдөр бид өөрсдөө усаа бохирдуулж байна. Хэрвээ та энэ бохирдол бидэнд болон бидний эрүүл мэндэд хамаагүй гэж бодож байгаа бол маш том эндүүрэл юм. Бохир ус нь байгаль эх дэлхийг бохирдуулахаас гадна бидний эрүүл мэндэд муугаар нөлөөлж бүр үхэлд хүргэж байдаг. Дэлхийн судалгаагаар:
- Дэлхийн хүн амын 70%-с илүү нь цэвэр усгүй орчинд амьдарч байгаа бөгөөд өдөрт 25,000 хүн усны муу менежментээс болж нас барж байна.
- 2 тэрбум хүн зөвхөн хумхаа өвчний аюул доор амьдарч байгаа бөгөөд 100 сая хүн ямар нэгэн байдлаар хор нөлөөнд нь автаж байдаг. Жилд 1-2 сая хүнийг үхэлд хүгэдэг байна.
- Жилд суулгац өвчний 4 тэрбум орчим тохиолдолд 2,2 сая үхлийн тохиолдол бүртгэгддэг нь өдөр бүр 20 аварга том тээврийн онгоц осолд орж байгаатай тэнцэхүйц тоо юм.
- Гэдэсний хорхой нь хөгжиж буй орнуудын хүн амын 10% орчимд нь халдаж байна.
- Трахома өвчнөөс болж 6 сая орчим хүнг хараагүй болж байна. гэсэн баримт байдаг.
Зөвхөн усны бохирдлоос болж энэ олон хүний эрдэнэт амь нас аюулд өртсөн нь харамсалтай.
Харин манай Монгол улсын хэмжээнд бас л хүмүүсийн буруутай янз янзын үйл ажиллагаанаас болж олон нуур мөрөн, гол горхи маань ширгэж алга болж байна. Энгийн жишээ хэлэхэд монголчууд зун гол дээр очиж зугаалчихаад буцахдаа идэж уусан юмныхаа хогийг үлдээгээд явдаг. Бас машинаа гол дотор угаадаг гээд хүмүүс бидний олон буруутай үйл ажиллагаанаас болж гол горхиуд бохирдож цаашилбал ширгэдэг. Мөн хүмүүсийн гар аргаар алт олборлох үйл ажиллагааг эмх замбараагүй болгосноор гол мөрөнд химийн бодис орж үүний улмаас загас жараахайнууд үхэж үрэгдэн цаашилбал бас л ширгэнэ. Үүнээс болж Монгол улс нийт 5565 гол горхитой байсны 702 нь ширгэсэн, 9600 булаг шандтай байсны 1484 нь ширгэсэн, 4196 нуур тойромтой байсны 760 нь ширгэсэн, 374 рашаантай байсны 10 нь ширгэсэн гэсэн баримт бий.
Үүнээс харахад хэрвээ бид дор дороо ухамсартай байж усаа хайрлан хамгаалахгүй юм бол ус бидэнд амьдралыг өгсөн шигээ одооний бидний амьдралыг буцаагаад авах болно гэдгийг ойлгох цаг болжээ.




Улаанбаатар хот
2008

Хүүхдүүд УИХ гишүүдэд Усны хуулийг хэрэгжүүлэх талаар захиа бичиж байна.

Эрхэм хүндэт МУ-ын УИХ-ын гишүүн Танаа:

Нийслэлийн хэмжээнд цэвэр усны нөөцийн хамгаалах, усны зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэхэд Та дараах асуудлуудад анхаарлаа хандуулж тодорхой алхмуудыг хэрэгжүүлэхэд санаачлагатай хандана уу? Усны тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах талаар дараах саналуудыг мэтгэлцэгч хүүхдүүд бид танд онцлон дэвшүүлж байна:

24.1.1.Ус ашиглалтын явцад ялгарах бохир усаа стандартын түвшинд хүртэл цэвэршүүлэх барилга байгууламжтай байх;
24.1.2.Хаягдал усыг дахин ашиглах, хэмнэлттэй зарцуулах технологитой байх;

Хуулийн дээрх заалтуудыг дараах аж ахуйн нэгж, үйлдвэрүүд дээр эхний ээлжинд бүрэн хэрэгжүүлэх
- уул уурхайн компаниуд
- арьс шир, ноос боловсруулах үйлдвэрүүд
Хуулийн дээрх заалтуудыг хэрэгжүүлээгүй тохиолдолд тухайн үйлдвэр уурхайг хаах, өндөр торгууль хүлээлгэх

24.1.4.Ус авах цэгт тоолуур байрлуулж, баталгаажуулах,
4.1.5.Ус ашиглагч, хэрэглэгч нь ашигласан усны үйлчилгээний хөлсөө төлөх

- бүх ус ашиглагч иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудыг бүрэн тоолууржуулах
- ундны цэвэр усыг үйлдвэрлэлд хэрэглэдэг бол илүү өндөр төлбөр авах
- тоолуургүй бол тухайн иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын ус ашиглах эрхийг зогсоох

24.3.Биологийн нөөц хамгаалах байгууламжгүй болон, газрын хөрсийг намагжих, давсжих, эвдрэхэд хүргэхээр усны барилга байгууламж, усан сан, далан суваг, нуур, цөөрөм байгууламж байгуулж ашиглахгүй байх

- үрсэн усны нөөц, эх үүсвэрүүдийг тоолж буруутай эдгээдээс нь өндөр нөхөн төлбөр авах
- тухайн усны нөөц, эх үүсвэрүүдийг анхны байдалд эргүүлэн оруулах

24.2.Улсын зэрэглэлтэй хотын төвлөрсөн ус хангамжийн эх үүсвэр, шугам сүлжээнээс үйлдвэрлэлийн зориулалттай усны эх үүсвэр, шугам сүлжээг тусгаарлана.
31.3.Усны сан бүхий газрын эргээс 200 метрээс доошгүй зайд энгийн хамгаалалтын бүс, 100 метрээс доошгүй зайд эрүүл ахуйн бүс тогтооно.

- нийслэлд гэхэд Суруга хотхоны барилга барьж байгаа талбай нийслэлийн усны сангийн хамгаалалтын бүс рүү даруй 7 метр нэвтэрч орсон ба тухайн аж ахуйн нэгж шинээр усны сан байгуулах хэрөнгийг холбогдох газарт нь шилжүүлсэн боловч баригдсан эсэх нь одоо болтол тодорхойгүй олон нийтэд энэ чиглэлийн мэдээлэл хаалттай байсаар байгаа нь усны хамгаалалтад сайн нөлөө үзүүлэхгүй нь мэдээж юм.
- Усны сангийн бүсүүдийг тодорхой болгож зохих тэмдэглэгээг ил тодоор хийж байрлуулах ажлыг холбогдох байгууллага, албан тушаалтнаар гүйцэтгүүлэх

37.1.5. Усыг үйлдвэрлэлийн зориулалтаар зохих гэрээ , зөвшөөрөлгүйгээр ашигласан буюу, гэрээнд заасан хэмжээнээс хэтрүүлэн ашигласан бол хууль бусаар олсон орлогыг хурааж зөрчил гаргасан иргэнийг 30,000, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг 50,000-250,000 төгрөгөөр торгох;

- Байгаль орчин үнэлгээний асуудалд оршин байгаа авлига, хээл хахуулийн асуудлыг зөв шударгаар шийдвэрлэх
- Дээрх болон бусад торгуулийн хэмжээг эрс нэмэгдүүлж шинэчлэх

Эцэст нь 2008 оны сонгуульд та өөрийн намын мөрийн хөтөлбөрт усны тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэхэд чиглэсэн ядаж нэг зүйлийг оруулж бидэнд тус болно уу?
Өнөөдрөөс л энэ асуудлыг шийдвэрлэхээр бодитой алхмуудыг хийж эхлэхгүй бол ирээдүйд биш тун удахгүй бид усгүй болох нь байна.


Бидний хүсэлтийг хүлээн авч дээрхи зүйлүүдийг хэрэгжүүлсэн сайхан мэдээг бид удахгүй дуулна гэдэгтээ итгэлтэй байна.

Баярлалаа.

Таныг хүндэтгэсэн

Мэтгэлцэгч хүүхдүүд

TPS үргэлжилсээр байна.

Гуравдугаар сарын нэгнээс нэлээд хэдэн сургууль дээр TPS-н үйл ажиллагаанууд эхлээд байгаа билээ. Өнөөдөр та бүхэнд 93-р сургуулийн DONPOD багийнхны хийж байгаа үйл ажиллагааг танилцуулах гэж байна. Тэд сургуулийнхаа бага ангиудад Ус-ны талаар хүүхдүүдэд хичээл зааж, хүмүүст цэвэр ус дуусч байгаа талаар тарааж өгөх материал бэлтгэн хүмүүст тараан, харин энэ Баасан гаригт буюу 3-р сарын 14-ний 15 цагт сургууль дээрээ Олон нийтийн хэлэцүүлэгт мэтгэлцээн зохион байгуулах гэж байна. Хамгийн сонирхолтой нь тэдний бичсэн захианд 4-н ч Улсын Их Хурлын гишүүн хариулж баяртайгаар Мэтгэлцээнийг маань ирж үзэхээр болжээ. TPS-д оролцож байгаа нийт сургуулийн хүүхдүүд бас мэтгэлцээн хөтөлбөрийн зүгээс та нарт амжилт хүсье.
DONPOD багийн хүүхдүүдийн хийж байгаа үйл ажиллагаануудтай
www.93schooldebate.page.tl хаягаар орж сонирхоорой.

Багууддаа амжилт хүсье.

Ус, Ус, Хаа сайгүй усны асуудлууд

Дэлхийн усны өдөр бол дэлхий дээр цэвэр усны хомсдолд орсон 1 тэрбум орчим хүмүүсд анхаарал тавидаг олон улсын өдөр юм.

1992 онд Рио Ди Жанерт Нэдсэн үндэсний байгууллагын Хүрээлэн буй орчин хөгжил сэдэвт хурлаас анх санаачилсан.

Ингэхдээ жил бүрийн 3 дугаар сарын 22-нд тэмдэглэж байхаар шийдвэрлэсэн бөгөөд албан ёсоор 1993 оноос тэмдэглэж эхэлсэн.

Дэлхийн усны гамшиг бол орчин үеийн нийгмийн хамгийн тулгамдсан асуудлуудын нэг бөгөөд дэлхийн хүн амын 20 орчим хувь буюу ойролцоогоор 1,1 тэрбум хүмүүс цэвэр усны хомсдолд ороод байна. Барагцаалбал өдөрт 4500 хүүхэд цэвэр аюулгүй усны гачигдалаас болж нас барж байна. Баримтаас үзвэл 2004 онд 2,2 сая хүн цэвэр усны хомсдолоос болж нас барсны 90 хувь нь 5 хүртэл насны хүүхдүүд байжээ.

Усны асуудал дэлхийн тодорхой бүс нутгаар хязгаарлагддаггүй. Эх дэлхийн хүн амын 3 хувь нь амьдардаг усны асуудалтай орнуудын тоо ойрын 20 жилд хурдацтай өсөх хандлагатай байна. Ялангуяа буурай хөгжилтэй Сахарын цөл орчимын болон Африк, хойд Азийн орнууд энэхүү хямралд өртөөд байна.

Эдгээр орнуудын бас нэг нэмэлт асуудал бол хүнцэл, фтортой ундны ус хэрэглэх нь ихэссэн явдал юм.

Энэ жилийн дэлхийн усны өдрийн уриа бол


Хамтдаа нэгдвэл бид өөрчилж чадна.

Дэлхийн усны өдрөөр бидэнтэй нэгд.

Бидэнтэй нэгд. Хамтдаа.

2008 оны TPS Дэлхий нийтийн хэлэлцүүлэгт хамрагдан НҮБ-н Лийдер Залуучуудын уулзалтад оролцоно уу

TPS гэж юу вэ? Энэ нь The People Speak гэсэн үгсийн товчлол бөгөөд НҮБ-н сангийн дэмжлэгтэйгээр Олон улсын мэтгэлцээний боловсролын холбооны хэрэгжүүлж байгаа хүүхэд залуучуудад дэлхий нийтэд тулгамдаад байгаа асуудлуудаас тодорхой асуудлыг сонгон авч түүний мэтгэлцээн хэлэлцүүлэгийн аргаар тухайн асуудлаар ойлголт хэвшүүлж асуудлыг шийдвэрлэх тал дээр олон нийтийн анхаарлыг хандуулах зорилго бүхий төсөл юм.

TPS-д оролцох нь яагаад ач холбогдолтой вэ?

Энэ үйл ажиллагаанд оролцох нь дараах хоёр ач холбогдолтой.

Хамгийн өндөр оноо цуглуулсан 6 олон улсын / АНУ-н биш/сургуульд 2008 оны зун 7-р сарын 13-17 хооронд New York хотноо зохион байгуулагдах НҮБ-н Лийдер Залуучуудын уулзалтад оролцох боломж сургуулын 4 сурагчид нээгдэнэ.
Энэ хаврын TPS-н сэдэв УС-ны тухай байгаа бөгөөд “Ус” –ны асуудал нь яах аргагүй дэлхий нийтэд тулгамдаад байгаа асуудлын нэг юм. Ус бол шинэ төрлийн алт. Ус бол шинэ төрлийн нефть. Ус хаа сайгүй боловч хүн төрөлхтөнд уух ус тэр бүр амархан олдохгүй байна. Тийм ч учираас хаврын TPS-н сэдэв нь “Усыг үндэсний өмч гэж үзэх нь зүйтэй” гэсэн шийдлээр мэтгэлцэгч сурагчид мэдээлэл цуглуулж, асуудлыг олон талаас нь авч үзэж байна: усны бодлого, усны хүртээмж, усны үнэ цэнэ, устай холбоотой нийгмийн асуудлууд гэх мэт. 21-р зуунд ус стратегийн ач холбогдолтой болох талаар мэдээлэл хэвлэлд гарч эхлээд байгаа юм. Ундны уснаас үүдсэн дайн ч гарах магадлал байгааг үгүйсгэхгүй болоод байна.

Усны тухай баримтууд:

· Дэлхийн усны нөөцийн 97, 5 хувь нь далайн ус ба энэ нь унданд хэрэглэж болохгүй гэсэн үг
· Үлдсэн 2,5 хувь цэнгэг усны ихэнх хэсэг нь туйлын мөс хэлбэрээр байдаг
· Хүний усны хэрэгцээ өдөрт 50-30 литр нэж тодорхойлсон гэтэл зарим улс үндэстнүүдийн хувьд энэ хэмжээ эрс бага бөгөөд жишээлэхэд Сомалид 8,9 литр, Малид 8 литр, Гамбид 4,5 литр байдаг ажээ.
· АНУ –ын нэг хүн өдөрт дунджаар 500 литр ус хэрэглэдэг байна
· Их Британид энэ хэмжээ 200 литр гэж үзжээ.
· Барууны орнуудад хүн нэг удаа шүршүүрт орохдоо 100-200 литр ус зарцуулж шүдээ угаахдаа 8 литр ус хэрэглэдэг эгсэн тооцоо гарчээ.
Ус тасраад 3 хоновол яах вэ гээд та төсөөлөөд үз дээ? Гэтэл усыг үнэгүй урсдаг бас хэзээ ч дуусахгүй юм шиг харьцаад сурчихсан байгаа өөрсдийн амьдарлын хэв маягийг өөрчлөх цаг бидэнд тулгараад байна. Ядаж ундны усны гол эх сурвалж болсон гол мөрөнгөө хайрладаг дадал зуршилтай болох ёстойг хүүхдүүдэд ойлгуулах тэдэнд энэ талын мэдээлэл өгөх хэрэгтэй байна. TPS-н энэ хаврын гол зорилго бол “Ус” дуусч байна, бид ямар нэг эерэг зүйлийг хийж эхлэхгүй бол, усыг хайрлаж хамгаалахыг суралцахгүй бол удахгүй “Ус” бензин шиг өдөр тутам үнэ нь өсөх болчихоод байгааг ойлгуулах явдал юм. TPS-г зохион байгуулагчид энэхүү үйл ажиллагаанд хүүхдүүд оролцсоноор сургуулийн сурагчид зөвхөн өөрсдөө энэ тухай мэдээлэлтэй болохоос гадна зохион байгуулсан арга хэмжээний хүрээнд нийгмийн бусад хүмүүст энэ талаар мэдээлэл өгч байгаагаараа маш их ач холбогдолтой хэмээн үзэж байна.


TPS-д хэн оролцож болох вэ?

Дунд сургуулийн мэтгэлцээн клуб хичээллэж байгаа эсвэл хэлэлцүүлэг мэтгэлцээн хэрхэн явуулах тухай туршлага бүхий ямар ч сургууль сурагчидтайгаа оролцох боломжтой. Хэрвээ та мэтгэлцээн клубын удирдагч багш, эсвэл энэ үйл ажиллагаанд сургууль, сурагчидаа оролцож өөрсдийгөө хөгжүүлээсэй гэж хүсэж буй багш бол сургуулиа БХАН-ны Мэтгэлцээн хөтөлбөрт бүртгүүлээрэй.

Мэтгэлцээн заавал англи хэлээр байх уу?

Үгүй. Ямар ч хэл дээр мэтгэлцээн явуулж болно. Хамгийн гол нь мэтгэлцээний шийдэл буюу сэдвийг авч үзсэн байх шаардлагатай.

Хэдэн сургууль шалгарах вэ?

7 сард болох НҮБ-ын лийдер залуучуудын уулзалтад АНУ-н 10, Олон улсын 6 сургууль шалгарах боломжтой. Сургууль бүрээс дөрвөн сурагч болон хоёр дагалдан явах насанд хүрэгчийн / нэг нь мэтгэлцээний дасгалжуулагч байх/ бүх зардлыг НҮБ-ын сангаас гарган оролцуулна.

TPS 2008 хэзээ ямар сэдвээр болох вэ?

TPS-г Монгол улсад зохион байгуулах албан ёсны байгууллага нь Боловсролын Хамтын Ажиллагааны Нийгэмлэгийн/БХАН/ “Мэтгэлцээн” хөтөлбөр бөгөөд 3-р сарын 1-24-ны хооронд “Усыг үндэсний өмч гэж үзэх нь зүйтэй” гэсэн сэдвийн хүрээнд зохион байгуулагдана.

Оролцох үйл ажиллагааны дараалал, оноогоо хэрхэн цуглуулах талаар алхмуудыг танилцуулая.

1. Хамгийн түрүүнд оролцох хүсэлтээ илэрхийлж сургуулиа БХАН-ны Мэтгэлцээн хөтөлбөрийн ажилтан Э.Даваахүүд бүртгүүлэх хэрэгтэй. Олон улсын зохион байгуулагчид сургуулийг бүртгүүлсний дараа таньд сургуулийн бүртгэлийн 4 оронтой КОД дугаарыг өгөх болно. Бүх зохион байгуулсан үйл ажиллагааны оноо нь тухайн кодоор өгөгдөх болно.
2. 3-р сарын 1-24 ны хооронд аль болох олон хүүхдүүд, хүмүүсийг цуглуулан “Ус нь үндэсний өмч байх нь зүйтэй юм” шийдлийн хүрээнд олон нийтийн хэлэлцүүлэгт мэтгэлцээнийг зохион байгуулж үзэгчидээр саналын хуудас бөглүүлэн мэтгэлцээний ялагчийг тодруулах юм. Бөглөсөн саналын хуудсын тоогоор сургууль тань оноо авах болно. /Саналын хуудсыг БХАН-ны Мэтгэлцээн хөтөлбөрийн ажилтан Э.Даваахүүгээс авна уу!/
3. Зөвхөн мэтгэлцээн зохион байгуулахаас гадна өөр бусад сайн дурын хүмүүст усны нөөц дуусч байгааг сануулсан үйл ажиллагаа зохион байгуулж нэмэлт оноо авах боломжтой. Нэмэлт оноог хэрхэн цуглуулах тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг холбогдох хаягаар авна уу?
   
   
   TPS-н тухай мэдээлэл http://debateinmongolia.blogspot.com блог дээр байнга тавигдаж байх болно.
   
   Э. Даваахүү
   
   БХАН “ Мэтгэлцээн,Бүтээлч
   Сэтгэлгээ” хөтөлбөрийн ажилтан
   
   davaakhuu@mea.org.mn
   pachamama_2001@yahoo.com
   утас: 318149
   факс: 324285
   
   Та бүхэн энэ боломжийг бүү алдаарай, амжилт хүсье!

Join the Global Debate!

Udahgui 3.1 s 3.24 nii hoorond delhii dayar mash olon uls orniig hamarsan metgeltseenii temtseen zohiogdoh gej baina. Enehuu temtseend Mongol uls ch gesen oroltsoh bolomjtoi bogood odoo anh udaa oroltsoh gej baina. 9-12 r angiin ahlah surguuliin suragchid oroltsoh erhtei ba hervee tanai surguulid metgeltseen club baidag bol yamarch metgeltsegch huuhed oroltsoh bolomjtoi. Hamgiin gol ni ta zaaval angli heltei baih shaardlagagui bogood eh hel deeree metgeltsene gedeg ni hamgiin saihan bolomj yum. Ene udaagiin temtseen ni " Us bol undesnii omch baih heregtei" gesen sedviin door yavagdana.
Hervee ta buhen ene talaar sonirhoj baival, delgerengui medeelel avhiig husvel www.thepeoplespeak.org hayag ruu orooroi. Esvel Davaakhuu@mea.org.mn hayag ruu zahia bicheerei.

Olon ulsiin metgeltseenii temtseend oroltsood irsen Sundariya tai yariltslaga hiilee.

Za chamd odriin mend hurgeye.
Bayarlalaa chamd ch gesen.

Ooriigoo tovchhon taniltsuulahgui yu?
Namaig sundariya gedeg erel surguuliin 9a angid surdag

Chi metgeltsegch bolhoosoo omno metgeltseenii talaar yamar oilgolttoi baisan be?
Mongoliin bolovsroliin hamtiin ajillagaanii baiguullagiin angli helnii metgeltseenii club d yavhaasaa omno metgeltseen gedeg talaar baga saga sonsch baisan bolhoos bish yag yu ve gedgiig ni ogt meddeggui baisoon.

Tegvel MEA metgeltseen clubiin talaar yaj medej irsen be?
Manai hamaatnii ohin ene clubd yavdag baisan l daa. Tegeed egch bid 2g ene clubd oroochee gej zovloson.

Tegvel metgeltseend suraltsaas irsenii daraa ene talaar yamar bodoltoi bolson be?
Ih goyo sanagdaj baisan. Tegeed metgeltseh ih sonirholtoi bolson. Bi yer ni oih metgeltseh durtai ohin l doo hehe.

Ok. Tegvel chinii endees surj avsan zuil chin yu ve?
Metgeltsseneeree yumiig 2 talaas harj sursan buteelcheer setgej syrsean yamar negen yumiig shiidehdee iluu chadvarlag bolson

Chi 2007 onii zun bolson olon ulsiin zaluuchuudiin metgeltseenii temtseend oroltsood irsen shuu dee. Ter talaaraa yarihgui yu? Ih sonirholtoi baina l daa.
Ehleed ene temtseend yavhiin tuld MEA angli helnii metgeltsegch huuhduudiin dund temtseen zohioson. Tegeed mongoliin zunii metgeltsegch nariin tsuglaralt 6 sard Nairamdal deer bolhod bid bas yavj tend orsoldson. Angli helnii metgeltsegch naraas hamgiin sain baisan 3 huuhduudiig songood youth forum luu yavuulsan. Ter 3 huuhdiin 1 ni bi baisan. Bid bagshtaigaa niileed 4 uulaa Cheh ruu temtseend oroltshoor yavsan.

Tegvel er olon ulsiin temtseend yavhad hamgiin berhsheeltei zuil ni?
Mongo. Bidend yamar negen sanhuujilt iveen tetgeh baiguullaga baigaagui bolhoor l ih hetsuu sanagdaj baisan. Tegeed aav eej hamaatan sadangaasaa l sanhuugee burduulsen l dee. Bas MEA bidend bas sanhuugiin demjleg uzuulsen. Ih bayarlaj baigaa. Yer ni bol iimerhuu olon ulsiin temtseend oroltsoj baigaa huuhduudee manai zasgiin gazar maani anhaaraldaa avch tusalj demjij baigaasai gej husch baina.

Za olon ulsiin temtseeniihee talaar yarihgui yu?
Ene temtseen chehed bolson. IDEA aas zohion baiguuldag temtseen. 2007 onii zun bolson ene temtseen 13 dahi udaagiih ni temtseen baisan. Niit 14 honogiin tursh urgeljildeg. Ene udaad 30 garui ulsiin huuhduud irsen. Ehnii 7 honog undesnii bagaaraa daraagiin 7 honogt holimog bagaaraa toglodog

Tend ochood sursan zuil olon l biz dee her amjilttai oroltsov?.
Mongol bagaaraa ch ter, mixed bagaaraa ch ih amjilttai oroltsson. Manaih mixed bagaaraa bur 2r bairand orson. Mash amjilttai. Sursan zuil gevel zondoo.


Mon olj avsan sursan zuilee bidentei huvaaltsnuu?
Bi ih devhtei bolj bas nuur hagarsan. Angli helnii medleg, metgeltseh ur chadvar maani ch gesen ih deeshilsen shuu. Bas bagaar ajillej sursan gee l olon baigaa.

Ingeed chi busad huuhduuded yu gej helmeer baina?
Bugded ni metgeltsegch bolooroi. Tegeed hervee metgeltsegch bolvol chi mash ih yumiis surch avah bolno shuu.